آيت‌الله مصباح در ديدار با جمعي از طلاب حوزه علميه قم که در تاريخ 31 خرداد 1391 در سالن تشريفات مؤسسه برگزار شد با ايشان با توجه به اين‌که منابع ما از لحاظ اعتبار و دلالت در يک سطح نيستند، اظهار داشت: بعضي آيات محکمات است که سند و دلالت آنها قطعي مي‌باشد، و در سند يا دلالت برخي روايات جاي حرف است، و بنابراين بايد در مقام استناد به اسلام، سلسله مراتب را مراعات کرد.
وي افزود: با توجه به اختلاف اعتبار منابع، متخصصان نيز تا حدودي با يکديگر اختلاف دارند.
علامه مصباح در پاسخ به سؤالي مبني بر اين‌که با وجود چنين اختلاف نظرها، چه بايد کرد، خاطرنشان کرد: ملاک در شناخت، حق است و بايد ديد کدام يک از اين نظرها به حق نزديکتر است.
وي ادامه داد: در شناخت مسائل به دو گونه رفتار مي‌شود: درمرحله اول، بعضي از مسائل قرار دارند که در آنها بايد اول حق را شناخت و بعد کسي که سخنش به حق نزديکتر است را الگو قرار داد، و در بعضي مسائل نيز بايد ابتدا اهل حق شناخته شوند و کلام آنها مورد قبول قرار گيرد.
عضو خبرگان رهبري، ‌به تاريخچه اين اختلاف نظرها نيز اشاره کرد و يادآور شد: در زمان خود پيامبر (ص) گاهي اوقات بعضي از ياران حضرت با يکديگر اختلاف نظرهايي داشتند و در زمان امام صادق(ع) نيز دو تن از ياران ايشان، در خصوص صفات خداوند با يکديگر اختلاف کردند.
ايشان تأکيد کرد: بايد تلاش کرد که به کسي اعتماد کنيم که روش و کلام او اقرب به اسلام و روش اهل‌بيت (ع) باشد.
علامه مصباح اضافه کرد: اين اختلاف نظرها در مباحث اعتقادي و اخلاقي، در مسائل فکري و نظري، و در شيوه‌هاي عملي و رفتاري ديده مي‌شود، و سطح برخورد با اين اختلاف‌ها نيز متفاوت است.
وي افزود:‌ سليقه بعضي اين است که فردي را مورد قبول خود قرار مي‌دهند و هر چه او گفت صد در صد درست مي‌پندارند و حتي در مقابل افکار مخالف او موضع تندي مي‌گيرند.
ايشان ادامه داد: در مقابل چنين افرادي، وظيفه ما اين است که تا زماني که سوء نيت آن‌ها مشخص نشده به آنها احترام بگذاريم و تمام تلاش‌مان اين باشد که نظر اصلح و اصوب را انتخاب کنيم.
آيت‌الله مصباح يادآور شد: در ورود به مسائل سياسي و اجتماعي نيز بزرگان از گذشته اختلاف نظر داشتند و دو گروه مي‌شدند، بعضي از بزرگان مانند شيخ بهائي وارد فضاي سياسي مي‌شدند و عده‌اي نيز توجه به مسائل فردي و عبادي را سرلوحه زندگي قرار مي‌دادند.
ايشان ادامه داد: در رژيم گذشته نيز برخورد با دستگاه حکومتي متفاوت بود، کساني معتقد بودند بايد مماشات کرد تا اصل اسلام باقي بماند و گروهي هم مخالفت با دستگاه را در پيش گرفته بودند.
وي افزود: در زمان ما نيز امام (ره) به مخالفت با دستگاه حکومتي پرداخت و نهضت روحانيت تشکيل شد و انقلاب پيروز شد، داستاني که نظيرش در عالم تشيع کم است.
علامه مصباح تأکيد کرد: بخش عظيمي از اسلام به مسائل جتماعي اختصاص يافته است و از اين رو نمي‌توان فقط به مسائل فردي اکتفا کرد، امام (ره) حرکتي را آغاز کرد و عملا اين مسأله را نشان داد، ما نيز اگر درست فکر کنيم و حرکت امام (ره) را مورد تحليل تاريخي قرار دهيم، مي‌بينيم که اگر اين حرکت شکل نمي‌گرفت، چيزي از اسلام و تشيع باقي نمي‌ماند.
ايشان يادآور شد: امروز عظمت ما به حدي رسيده که شخص اول کشور يک روحاني است و جهان از ايشان حساب مي‌برد، و به برکت اين نهضت است که روحانيت چنين اعتباري دارد، ‌حتي کشورهاي ديگر نيز براي اعتلاي خود به اسلام‌خواهي روي آورده‌اند.
وي اضافه کرد: حقيقت اين است که امام (ره) با رفتار سياسي و اجتماعي خود اين نيمه اسلام را نيز معرفي کرد و در اين مسير در مقابل موانع و سنگ‌اندازي‌ها ايستاد تا چنين نعمت بزرگي در اختيار جامعه قرار بگيرد.
آيت‌الله مصباح، شکر اين نعمت بزرگ را تکليف همه دانست و گفت:‌ هر چه نعمت بزرگتر باشد، تکليف سنگين‌تر و آفات آن بزرگتر است.
وي به وظيفه يک طلبه در اين موقعيت اشاره و تأکيد کرد: وظيفه ما اين است که خوب درس بخوانيم و اسلام را خوب بشناسيم، و در کنار آن، به تقوا و تهذيب اخلاق توجه کنيم و نيز بصيرت و درک سياسي و اجتماعي درستي نسبت به اتفاقات داشته باشيم.
ايشان تأکيد کرد: هر سه وظيفه را يک طلبه بايد انجام دهد و هيچ يک جايگزين ديگري نخواهد شد.
علامه مصباح در پايان تصريح کرد: در خصوص نعمت‌هاي الهي بيشتر بيانديشيم، نعمت‌هاي الهي را ناديده نگيريم، و به دليل کمبودها و قصورها از نظام نااميد و روگردان نشويم.
ان اين‌که سعادت حقيقي انسان در گرو شناخت اسلام و عمل به اسلام است، خاطرنشان کرد:‌ براي شناخت اسلام، راهي جز منابع اصيل اسلامي شامل کتاب و سنت، وجود ندارد.

• نویسنده : یزد فردا
• منبع خبر : خبرگزاری فردا